Çocuğunuzun Sağlıklı Beslenmesi İçin…

Çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için beslenmesi ilk yıllardaki en önemli faktördür. Et, süt, tahıl, sebze-meyve ve yağ-şeker olmak üzere 5 adet besin grubu vardır. Çocuğun farklı gruplardaki bu besinleri gün içinde dengeli bir biçimde alması gerekir. Günlük olarak et ve baklagiller grubundan 1-2 porsiyon, süt ve süt ürünlerinden 2 porsiyon, ekmek, pilav ve makarna gibi tahıl grubundan 4 porsiyon, sebze ve meyve grubundan 2-3 porsiyon, ayrıca 1-2 yemek kaşığı yağ (buna sebzelere koyduğunuz yağ dahil) alması sağlıklı beslenmesini sağlar.

Çocuğunuzun sağlıklı beslenme alışkanlığı sizinle aynı sofraya oturmasına bağlı…

Çocuğunuzun sağlıklı yemek alışkanlığı kazanabilmesi için, ailenin sağlıklı yemek alışkanlığının olması çok önemlidir. Çünkü bu dönemde çocuklar anne ve babayı örnek alırlar. Yemek sofrasına otururken hep aynı saatlerde ve hep birlikte oturun. 2 yaşından itibaren, çocuğunuz da sofrada sizinle birlikte oturmalıdır. Bu yaştan itibaren çocuğunuzu kendi yemeğini kendi yemesi konusunda teşvik edin. 3 yaşına geldiğinde ise kendi yemeğini kendi başına yiyebilecek düzeye gelmelidir. Çocuğunuz biraz büyüdükten sonra sağlıklı yemek yemeye özendirmek için çocuğunuzla alışverişe çıkıp, seçtiğiniz sebze ve meyvelerle yapacağınız yemekleri planlayıp, yemeyi beraber pişirip, sofrayı hazırlayın.

1-5 Yaş Çocuk Beslenmesi

• Çocuğunuz 13-14 aylık olduktan sonra kaşığı kendisi kullanmalıdır. Bir yaşına doğru ailenin diğer bireyleriyle aynı sofraya oturtmaya başlayın ve kendine özel bir tabağı olsun.
• Çocuğunuzun günde dört öğün beslenmesi gerekir. Temel besin gruplarını (süt ve sütlü gıdalar-etler, yumurta ve baklagiller-sebze ve meyveler-unlu ve nişastalı besinler) yeterli ve dengeli olarak tüketmelidir.

• Her gün en az 2 su bardağı süt veya yoğurt verin.
• İki kibrit kutusu peynirde bir bardak sütteki kadar kalsiyum vardır.
• Tavuk, balık, yumurta ve kuru baklagillerin bir veya birkaçından en az iki porsiyon yemelidir. Bu besinler demir açısından zengindir.
• Çocuğunuz düzenli et yiyorsa gün aşırı yumurta vermeniz yeterlidir. Yemiyorsa her gün yumurta verebilirsiniz. Yumurta rafadan veya yarı pişmiş olarak sandviç içinde veya omlet şeklinde de tüketilebilir.

1 porsiyon et = 2 köfte veya 3-4 yemek kaşığı silme kuru baklagil (mercimek, bakla, kuru fasulye)

• Bu yaştaki çocuklara 2-3 porsiyon meyve ve sebze verin. Vitamin açısından zengin olan bu besinler kalsiyum ve demir emilimine de yardımcı olur. Çocuğunuza meyveleri kabuklu olarak yemeye alıştırırsanız bu yaş grubunda sıklıkla görülen kabızlık sorununu da yaşamasına engel olabilirsiniz.

1 porsiyon sebze = 5-6 silme yemek kaşığı sebze yemeği

1 porsiyon meyve = 1 orta boy meyve

• Çocuğunuzun ekmek ve diğer nişastalı yiyeceklerden günde en az 6 porsiyon tüketmesi gerekir. Belirlenen bu miktarın 3 porsiyonu 3 dilim ekmek, diğerleri çorba, pilav, makarna, patates, börek şeklinde olabilir.

1 porsiyon = 5-6 silme yemek kaşığı pilav/makarna veya 1 dilim ekmek

• Çocuklarınıza mümkün olduğu kadar erken dönemde kendi kendilerine çatal-kaşık kullanarak yemelerini öğretin.
• Her çeşit şekerleme, pasta, kek, dondurma çocuklara sık verilmemesi gereken yiyeceklerdendir.
• Yemek aralarında çocuğunuza şekerleme vermek iştahının kapanmasına ve yersiz beslenmesine yol açtığı gibi diş çürüklerinin de önde gelen nedenidir.
• Çocuğunuza çay, kahve gibi uyarıcı maddeler içeren sıvı gıdalar vermeyin; bu onları aşırı sinirli yapar. En iyi yöntem bu içecekleri hiç tattırmamaktır.
• İlk 3 yaşta çocuklarda çiğneme ve yutma işlevlerinin gelişimi tamamlanır. Bu nedenle besinler yumuşak bir şekilde verilmelidir. Sert ve taneli besinleri, kolayca soluk borusuna kaçarak boğulmaya yol açabileceği için vermeyin. Fındık, fıstık, kabak ve ay çekirdeği ve kuru baklagiller solunum yollarına en çok kaçan maddelerdir.

2 yaşındaki çocuk için örnek menü

Sabah                  

• 1 çay bardağı süt veya meyve suyu
• 1 kibrit kutusu peynir veya bir yumurta (haftada iki kez)
• 1 tatlı kaşığı yağ veya 5 adet çekirdeği çıkarılmış zeytin
• 2-3 tatlı kaşığı reçel, bal veya pekmez
• 1 orta dilim ekmek, domates

Ara                       

• 1 porsiyon meyve

Öğle                      

• 1 köfte kadar haşlama veya ızgara et, tavuk, balık veya sebzeli köfte,
• Kıymalı kabak dolması, kurubaklagil yemekleri
• 4 yemek kaşığı sebze yemeği
• 3-4 yemek kaşığı pilav veya makarna
• 1 çay bardağı yoğurt veya süt

İkindi     

• 1 çay bardağı meyve suyu veya 1 çay bardağı süt (sabahki sütün yerine)
• 4-5 adet bisküvi veya 1 dilim ekmek

Akşam    

• 1 kase çorba (mercimek, tarhana, yayla)
• 4 yemek kaşığı sebze yemeği
• 1 çay bardağı yoğurt
• 1 orta dilim ekmek

Temel besin maddelerinin bir porsiyonunun miktar, kalori ve protein değerleri